DİNİ VE BEŞERİ BİR GÖREV OLARAK HASTA ZİYARETİ

 

 

 

       “İslâm’ın  titizlikle korunmasını istediği beş esastan biri de  sıhhattir. (1) İnsana verilen sayısız nimetlerin en başında sağlık gelir. Zira, sağlık olmadan hiçbir nimet insana huzur ve saadet getirmez. O sebepledir ki; Cihan Padişahı Kanûnî Sultan Süleyman, bir nefes alıp verecek kadar sağlık içinde olmanın; dünyanın bütün nimetlerinden değerli olduğunu şöyle ifade etmiştir:

“Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi,
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi.” ( http://www.yeniumit.com.tr/konular/detay/hasta-ziyareti-ve-adabi)

 

 

        Sağlıklı olmak gibi hastalanmak da insani bir olgudur. Psikolojik özelliği gereği, üzgün, canı sıkkın ve morali bozuk olan hastanın, moral ve desteğe ihtiyacı vardır, sevdiklerini ve dostlarını yanında görmek ister. Kurallarına uyularak yapılan hasta ziyareti hastaya moral verir, iyileşmesine katkı sağlar, dostlukları pekiştirir ve ziyaret edene sevap kazandırır.

 Peygamberimiz    bir hadisinde;

“Müslüman’ın, Müslüman üzerinde beş hakkı vardır: Selamını almak, hastalanınca ziyaret etmek, cenazesine gitmek, davetine icabet etmek, aksırıp da elhamdülillah dediği zaman, yerhamükallah demektir.” [Müslim] buyurarak hastayı ziyaret etmenin insani olduğu kadar dini bir görev de olduğunu belirtmiştir. Başka bir hadisinde de hasta ziyareti yapan kimsenin cennet meyvesi yemiş gibi olacağını bildirmiştir: “Kim bir hastayı ziyaret ederse ziyaret süresince “cennet hurfesi” içindedir. “Ey Allah’ın Elçisi! “Cennet hurfesi” nedir, denildi. Hz. Peygamber; “Cennet hurfesi, cennet yemişleridir” cevabını verdi. (Müslim, Birr, 42)

Peygamberimiz, Müslim- gayr-i müslim ayırt etmeden hasta olan bütün insanları ziyaret etmiştir (Ahmed b. Hanbel, III, 175). Hasta ziyareti  müslüman için dini bir görevdir. Çünkü Rasûlullah, mü'mileri bir vücudun organları gibi birbirine bağlı görmüş, "Sevilmede, merhamet ve şefkatte mü'minleri bir vücut gibi görürsün. O vücudun herhangi bir azası rahatsız olursa diğer azalar da onunla beraber ızdırap duyarlar" (Buhârî, VIII, 12) buyurmuştur.

“Hasta ziyareti; hastanın hâl ve hatırını sormak, gönlünü almak ve gücü yettiğince ihtiyacını karşılamak demektir. Bu çerçevede hasta ziyareti müekked sünnettir. Vacip olduğu görüşünde olan âlimler de bulunmaktadır. Bir hastayı, bulunduğu yerleşim biriminde hiç kimse ziyaret etmez ve ihtiyaçlarını karşılamazsa orada yaşayan bütün Müslümanlar bundan sorumlu olurlar. Böylelikle tıpkı aç olanı doyurmak ve esir olanı esaretten kurtarmak gibi hasta ziyareti de farz-ı kifaye hükmünü alır.” ( http://www.yeniumit.com.tr/konular/detay/hasta-ziyareti-ve-adabi)

 

        

 Peygamberimizin bir sünneti olan hasta ziyaretinin, hem hasta hem de ziyaretçi açısından birçok faydası vardır. Hastayı ziyaret eden Müslüman, mümin kardeşinin derdi ile dertlenmiş ve onun acısını paylaşmış olur. Acılar, dertler ve sıkıntılar paylaşıldıkça azalır Ziyaretçi dini ve insani

görevini yerine getirmenin hazzını yaşar, sevap kazanır, hastanın morali düzelir, yalnızlık ve kimsesizlik duygusundan kurtulan hasta yaşama sevincine kavuşur.

 

        Ancak, öksürüğü, , ateşi, bulaşıcı bir hastalığı olanların hasta ziyareti yapmaması; yoğun bakımda  yatan, bulaşıcı hastalığı olan, bağışıklık sistemi bozuk olan,  mikroplara karşı savunma mekanizmaları oldukça zayıflayan ve  doktoru tarafından ziyaretinde sakınca görülen hastaların ziyaret edilmemesi gerekir.

            Ziyaret esnasında hasta için  dua edilir. Peygamberimiz hastalara dua edilmesini teşvik ettiği ve kendisinin de dua ettiği hadis kitaplarında bildirilmektedir. Meselâ sahabeden Sa’d ibni Ebî

1.İslam’da korunması emredilen beş temel esas; Din,can,akıl,nesil ve maldır.

Vakkâs (r.a.),”hastalandığımda Rasûlullah (sav) beni ziyarete geldi ve üç defa, “Rabbim, Sa’d’ı iyileştir” diye dua etti “ demiştir. (Müslim, Vasâyâ, 8) Hz. Aişe ‘nin bildirdiğine göre Peygamberimiz (sav); aile fertlerinden biri hastalandığı zaman sağ eliyle hastayı sıvazlayıp; “Ey bütün insanların Rabbi olan Allahım! Bu hastanın ıstırabını gider ve ona şifa ver. Şifayı veren ancak Sensin. Senin şifandan başka şifa yoktur. Bu hastaya öyle bir şifa ver ki, onda hiçbir hastalık izi kalmasın.” diye dua etmiştir. (Buharî, Merdâ, 20)

 

Hasta ziyaretinin önemini şu kudsî hadis çok güzel bir şekilde açıklamaktadır;  “Allah Teâlâ kıyamet gününde şöyle buyurur: ‘Ey Âdemoğlu! Hastalandım, beni ziyaret etmedin.’ Âdemoğlu, Allah Teâlâ’ya: ‘Sen âlemlerin Rabbi iken ben seni nasıl ziyaret edebilirdim?’ der. Allah Teâlâ: ‘Falan kulum hastalandı, ziyaretine gitmedin. Onu ziyaret etseydin, Beni onun yanında bulurdun.’ buyurur.” (Müslim, Birr 43)

 

Her ziyaretin olduğu gibi, hasta ziyaretinin de  usulü,  adabı vardır ve ziyaretçilerinin  bunlara uyması gerekir.  

Hasta ziyaretinde   dikkat edilmesi gereken  hususların başlıcaları şunlardır;

a)Ziyaret için uygun bir zaman seçilmeli, mümkünse ziyaret saati, hasta evine önceden       bildirilmelidir

b) Ziyaret kısa tutulmalı, süre hastanın durumuna göre ayarlanmalı, hasta evinde hastayı ve ailesini sıkıntıya sokacak kadar uzun süre kalınmamalıdır.

c) Hastayı yorucu, üzücü, moralini bozucu söz ve davranışlardan sakınmalıdır.

ç Hastaya ve yakınlarına bir istekleri   olup olmadığı sorulmalı, varsa sıkıntıları, imkanlar ölçüsünde karşılanmalıdır.

d)Ziyarete  giderken  hastaya  zarar vermeyecek yiyecek-içecek, kolonya, çiçek vb. hediyeler götürülebilir.

e) .Yüksek sesle konuşmamalı, alakasız konularda, ziyarete gelen diğer konuklarla tartışmalar yapılmamalıdır.

f) “Geçmiş olsun, Allah şifa versin, inşallah çabucak kendini toparlarsın…” gibi cümlelerle hastaya moral verilmelidir.

g)Ziyarete mümkünse küçük çocuk götürülmemelidir.

h)Ziyareti ertelememeli, mümkün olan en yakın zamanda gerçekleştirmelidir.

ı)Ziyaret çok sıklıkta yapılmamalıdır.

 

         Sonuç olarak, sağlığını korumak insanın vazifesi  olduğu gibi, hastalandığı zaman    tedavi yollarına başvurmak  da onun önemli görevlerindendir. Hasta ziyareti, İslâm’ın önemle üzerinde durduğu, insanlar arasında sevgi, saygı,dostluk, kardeşlik  ve dayanışmayı artıran güzel bir davranıştır. Bir Müslüman için, hastanın akraba, dost, tanıdık, komşu vs. olup olmadığına bakılmaksızın,din ve ırk farkı gözetmeksizin imkanlar dahilinde tüm  hastaları ziyaret etmek, dini bir görev insanî bir erdemdir.. Hasta ziyaretinde bulunan Müslüman  hem sevap kazanır hem de insani görevini yerine getirmenin mutluluğunu yaşamış olur.